Teun (die deze reis
organiseert en begeleidt) is van
plan om in het voorjaar
van 2014 met een architectuurreisgroep naar
India te gaan.
reisbeschrijving
Architectuurreis
‘Let there be a new town symbolic of the freedom of India, unfettered by tradition or past…. an expression of the nation’s faith in the future’. Dat moest Chandigarh zijn volgens Jawaharlal Nehru, de eerste premier van India en grote promotor van het ontstaan van deze stad.
Chandigarh
ademt Le Corbusier en geurt India. Een fascinerende combinatie; een
stad waar twee totaal verschillende werelden bij elkaar komen. De
stad is ontworpen door Le Corbusier in een wereld waar steden zich,
tot op de dag van vandaag, ontwikkelen zonder dat er een planner aan
te pas lijkt te komen. Een stad anders dan welke stad dan ook in
India. De stad werd in 1949 gepland als hoofdstad van de deelstaat
Punjab en vervanger van Lahore, dat na de deling in Pakistan kwam te
liggen. Daarnaast is Chandigarh ook de hoofdstad van de deelstaat
Haryana en herbergt dus vele overheidsgebouwen. Beide parlementen
zijn gehuisvest in de ‘Vidhan Sabha’ -de Assemblee- die evenals
het ’Secretariat’ en ‘High Court’ is ontworpen door Le
Corbusier. Deze gebouwen vormen het hoofd van de stad die zich verder
als een lichaam over het landschap uitstrekt. Chandigarh is strak en
hiërarchisch opgebouwd en bestaat uit tientallen zelfverzorgende
sectoren (1,2 x 0,8 km2) met elk zijn eigen specifieke karakter,
brede straten, een overmaat aan parklandschap en grotendeels
opgetrokken uit beton, natuur- en baksteen.
Mijn bezoek aan
Chandigarh in 2004 was allesbehalve toevallig. Mijn voorliefde voor
India en interesse voor architectuur brachten me in deze bijzondere
stad. Een aantal architecten in mijn vrienden- en werkkring sprak het
idee van een korte (studie)reis naar Chandigarh erg aan. Zodoende is
deze Chandigarh - Le Corbusier (studie)reis tot stand gekomen.
Ik
organiseerde eerder reizen naar Zuid-India, de DAARI-reizen, nadat ik
daar voor mijn afstudeeronderzoek een half jaar gewoond had. Deze
reis wijkt in veel opzichten af van de andere DAARI-reizen. Het werk
van Le Corbusier en Chandigarh staan centraal. Er is minder aandacht
voor het alledaagse leven in India in al zijn facetten – dat kan
ook nauwelijks gedurende zo’n korte reis. Naast Chandigarh en Le
Corbusier is er ook aandacht voor de (Moghul) architectuur in Delhi
en niet te vergeten de Taj Mahal in Agra.
reisprogramma
Delhi (2 dagen)
Na de vlucht vanuit Amsterdam kom je
vrijdagnacht/zaterdagochtend aan in Delhi, sinds 1931 hoofdstad van
India grofweg te verdelen in Old en New Delhi. Van het vliegveld gaan
we naar het hotel voor een welverdiende nachtrust.
Zaterdag,
de eerste dag van ons verblijf is er gelegenheid om te wennen en de
stad te verkennen. Het Red Fort, Chandi Chowk en de spice market
(allemaal in Old Delhi) zijn enkele van de vele bezienswaardigheden
die Delhi te bieden heeft. Zondag bekijken we een andere kant van
Delhi zoals een grote mall voor het rijkere deel van de Indiase
bevolking in een van de buitenwijken. Ook de uitgestrektheid van het
regeringscentrum, de Parlement Buildings van E.L. Lutyens en de rust
van Lodi Gardens staan in schril contrast met de
sluip-door-kruip-door straatjes van de drukte van Old Delhi. Tegen de
avond vertrekken we met de trein (reisduur ongeveer 3 uur) naar
Chandigarh.
Chandigarh
(4-5 dagen)
Het programma in Chandigarh (maandag tot en met
donderdag) varieert en ligt niet volledig vast. Zeker is dat we ons
per fiets door de stad verplaatsen. Het door Le Corbusier ontwikkelde
systeem van verkeersstromen (de 7 V’s) leent zich daar uitstekend
voor. Daarnaast is de stad, met uitzicht op de uitlopers van de
Himalaya’s vlak.
We brengen een bezoek aan het College of Architecture we van gedachten kunnen wisselen over de ontwikkelingen van Chandigarh: ‘Hoe heilig is het erfgoed van Le Corbusier?’ Ook verkennen we al fietsend de verschillende sectoren, de Rose Garden en het Government Museum and Art Gallery, ook van Le Corbusier. Uiteraard richten we ons op de door Le Corbusier ontworpen gebouwen in sector 1: Secretariat, Assembly en High Court (zo mogelijk bezichtigingen van binnen).
In het City Museum wordt de ontstaansgeschiedenis van Chandigarh rijkelijk geïllustreerd. Ook het Le Corbusier museum, in de authentieke gebouwen waar Le Corbusier en zijn medewerkers hun plannen ontwikkelden, geeft een goed beeld van het ontstaan van de stad.
Daarnaast staat een bezoek aan de afdeling stedenbouw/planning van de gemeente op de agenda. Maar ook de andere kant van Chandigarh is een bezoek meer dan waard. Letterlijk al fietsend door de omliggende dorpjes, maar ook figuurlijk. Samen met een lokale ‘welzijnswerker’ bezoeken we de rafelrand van de stad waar de mensen in een al dan niet gelegaliseerde krottenwijk wonen.
En natuurlijk is er tijd en gelegenheid om zelf delen van de stad en dit kleine stukje India te ontdekken. En bedenk dat we niet alleen in een stad vol interessante gebouwen zitten maar ook in India: drink een kop koffie in 'the India Coffee House' of in de moderne variant daarvan 'Barista', zoek een plekje in de luwte en aanschouw de taferelen die aan je voorbijtrekken.
Delhi
(1 dag)
Vrijdagochtend vertrekken we weer met de trein naar
Delhi. Daar richten we ons nu wat meer op New Delhi zoals
bijvoorbeeld, Humayun’s Tomb, India Habitat Centre, de Lotustempel,
et cetera.
Agra
(2 dagen)
Zaterdagochtend vertrekken we in de ochtend met eigen
vervoer richting Agra. In de (na)middag komen we daar aan en hebben
we nog voldoende tijd om het Rode Fort te bezoeken. Van daaruit zien
we de Taj Mahal zoals de gevallen Moghul- keizer Sjah Jahan het de
laatste dagen van zijn leven in gevangenschap zag.
Zondagochtend bekijken we de Taj Mahal in alle glorie. Overmand door verdriet vanwege het verlies van zijn vrouw Mumtaz Mahal in 1631 liet Sjah Jahan dit uit marmer opgetrokken mausoleum, ingelegd met half edelstenen, in 22 jaar bouwen. Na de Taj rijden we naar Fatehpur Sikri (Stad van de overwinning) een 16e-eeuwse hoofdstad gebouwd door de Moghulheerser Akbar de Grote. Deze indrukwekkende stad op de rotsen werd in 1585, slechts enkele jaren nadat het voor het eerst werd bewoond, alweer verlaten wegens een tekort aan drinkwater. Tegen de avond rijden we terug naar Delhi.
Delhi
(1 dag)
Na de
toch wel vermoeiende dagen Agra is maandag in Delhi een vrije dag. Er
is voldoende te zien in de buurt van het hotel en rondom Connaught
Place. Tegen achten vertrekken we met de nachttrein naar Ahmedabad
waar we de volgende ochtend, dinsdag aankomen.
Ahmedabad
(4 dagen)
Ahmedabad
is een sympathieke stadse voorloper op het gebied van (moderne)
architectuur in India, met een charmant en kleurrijk doolhof als
historisch centrum.
Naast de vaste activiteiten zoals een Heritage Tour door de oude stad op woensdagochtend is het programma in Ahmedabad in overleg nader in te vullen. Uiteraard staan een bezoek aan het Millowners’ Association Building en Villa Sarabhai van Le Corbusier op het programma. De ware Le Corbusier liefhebber kan daar Sanskar Kendra (stadsmuseum) en Villa Shodan nog aan toevoegen.
Uitleg over de grootschalige aanpak van de rivier de Sabarmati, het Sabarmati riverfront project door het architectenbureau van Anand Patel en een bezoek aan het architectenbureau van Balkrishna Doshi kunnen worden georganiseerd. Daarnaast geeft een bezoek aan de Gandhi Ashram een beeld van het werk en leven van de Mahatma. Op het terrein van het Indian Institute of Management kunnen we zien hoe de originele gebouwen van Louis Kahn ter inspiratie voor de uitbreidingen hebben gediend. In Gandi Nagar, de officiële hoofdstad van Gujarat en het bestuurlijke en administratieve centrum is de opbouw en layout van Chandigarh als uitgangspunt gebruikt. Geslaagd of niet, mijn voorkeur heeft na zoveel architectuur het dagelijkse leven in de oude stad: dool rond, drink een chai (Indiase thee) maak een praatje en stuit in het voorbijgaan weer op het totaal vervallen bouwwerk van Buckminster Fuller.
Op donderdagavond stappen we weer in de nachttrein naar Delhi.
Vrijdag, we komen in de ochtend aan in Delhi is een vrije dag. Nog voldoende gelegenheid om te genieten van de stad en de mensen, nog even rond te dolen en souvenirs te kopen. Of je laat alle indrukken tot rust komen in Raj Ghat (Gandhi’s crematieplaats). ‘s Avonds gaan we richting vliegveld voor de nachtvlucht richting Amsterdam.
